Anta w starożytnym budownictwie

Anty w starożytności rozpoczęły swoją drogę od drewnianego belkowania, podtrzymującego ciężar, aby później stać się kamiennymi odcinkami ścian z funkcją jedynie dekoracyjną. Były nieodłączonym elementem greckich świątyń i stanowiły bardzo ważną ich część.

Czym jest anta?

Anta w świątyni greckiej była odcinkami ścian bocznych nawy, wysuniętymi przed ścianę frontową lub prostopadłościennym pogrubieniem, znajdującym się na tychże ścianach. Anty mocno podkreślały narożniki bocznej świątyni. Powierzchnia czołowa ant miała formę pilastra i była często bardziej zdobiona niż kolumny.

Anty początkowo były drewnianymi słupami, które podtrzymywały ciężar również drewnianego belkowania. Później, w klasycznych greckich świątyniach, które budowane były z kamienia, miały one przede wszystkim znaczenie dekoracyjne. Wtedy też ciężar górnej części budynku spoczywał głównie na ścianach.

Anty można było spotkać zarówno w prostych świątyniach w formie megaronu, jak również w bardziej złożonych, gdzie towarzyszyła im różna liczba kolumn. Jednym z najprostszych układów świątyń była świątynia w antach, czyli templum in antis. Taki rodzaj budowli ma od przodu anty, pomiędzy którymi znajdują się kolumny lub dwie kariatydy.

W bardziej skomplikowanych i rozbudowanych świątyniach anty zdobiły nie tylko przód, ale również tył świątyni. Dzięki temu na obu krótszych bokach budowli powtarzany był dokładnie ten sam układ. Taki wariant określano jako świątynie w podwójnych antach.