W historii sztuki termin ażur odnosi się do dowolnej techniki, historycznej lub aktualnej, która przebija stały materiał, taki jak drewno, kamień, ceramika, tkanina czy skóra. W architekturze termin ten przybiera natomiast różne formy, m.in. maswerków, balustrad czy parapetów.
Ażur w architekturze
Termin ten jest dość elastyczny i jest używany zarówno w przypadku większych elementów architektonicznych, jak i tych mniejszych w ceramice czy rzemiośle. W pierwszym przypadku elementy ażurowe znajdują szerokie zastosowanie przy montażu brył, balustrad, parapetów oraz różnego rodzaju połaci.
Znaczenie ażuru
Warto wiedzieć, że w robótce na drutach ażurowe nazywa się zdobienie, które polega na zmniejszaniu lub zwiększaniu oczek dzięki rozwinięciu otworów umożliwiających utworzenie rysunku. Ponadto metalowa technika ażurowa ma ogromne znaczenie dla rzemieślników zajmujących się wytwarzaniem sztucznej biżuterii, a także dla jubilerów wykorzystujących metale szlachetne. Zazwyczaj przekłuwane metale to miedź, srebro, złoto, srebro niklowe i brąz (zwany także mosiądzem).
Przykłady zastosowania ażuru
Ażur w sztuce wybrał zarówno stronę dekoracyjną, jak i funkcjonalną. Ta technika była szeroko stosowana w wielu kulturach. Przykładami są arabeski w architekturze islamu, rzymskie prace ażurowew biżuterii lub sukashibori na monetach i innych przedmiotach. Ażur można również wykorzystać do konstrukcji płyt ażurowych, które pozwala na przesiąkanie wód opadowych do gruntu. Oczka w tym przypadku można wypełnić piaskiem lub ziemią ogrodową, a następnie obsiać trawą.
W architekturze gotyckiej szczyty całych wież niektórych budowli są ażurowe. Jedna z nich stoi w wieży katedry w Chartres. Oprócz kamienia i drewna cegły są szeroko stosowane do montażu ażurów, które zasłaniają okna, zazwyczaj nieszkliwione. Struktury takie jak wieża Eiffla w Paryżu są również określane jako ażurowe. Ażurowa konstrukcja, która zmniejsza nie tylko wagę, ale także odporność na wiatr, była dla inżynierów niezwykle ważna.