Znudzeni monotonią i prostotą oblicza naszych domów od lat staramy się je wzbogacać o dodatkowe elementy dekoracyjne. Jednym ze sposobów jest ingerencja w wygląd elewacji budynku. Chcąc wyróżniać się na osiedlu bądź zaimponować sąsiadom poczuciem stylu można zainwestować w gzymsy elewacyjne, które przybiorą funkcję dekoracyjną obiektu. Ale czy gzymsy pełnią tylko taką rolę? Jakie możemy wyróżnić rodzaje gzymsów? Dowiesz się o tym z dalszej części artykułu.
Czym są gzymsy elewacyjne i jaka jest ich funkcja?
Gzyms jest poziomą listwą wysuniętą przed lico ściany. Element architektoniczny pełni nie tylko rolę dekoracyjną. Przede wszystkim chroni ścianę oraz inne elementy budynku takie jak okna i drzwi przed deszczem czy opadami śniegu. Zmniejsza to znacznie ryzyko powstawania zacieków na elewacji obiektu. Nie zmienia to jednak faktu, że w dzisiejszych czasach montuje się je częściej aby cieszyły oko.
Gzymsy mogą składać się z wielu profilowanych listew lub gładkich konstrukcji. Wyróżniamy również gzymsy, które ciągną się przez część albo całą szerokość elewacji. Budynki ozdobione ciekawymi gzymsami zwracają uwagę nie tylko miłośników architektury. Nadają obiektowi elegancki i klasyczny wygląd, pełniąc jednocześnie funkcję praktyczną.
Z jakiego materiału mogą być wykonane gzymsy?
Gzymsy wykonuje się przede wszystkim z materiału odpornego na wilgoć i różnice temperatur. W przeszłości, gzymsy elewacyjne były integralną częścią obiektu i powstawały z materiałów wykorzystywanych do jego budowy. W z związku z tym, najczęściej do produkcji gzymsu wykorzystywane były drewniane bale, kamienie oraz cegły.
Z upływem lat, gzymsy zaczęto wytwarzać z grubego tynku i rzeźbić w nim przeróżne wzory. Zapoczątkowało to okres, w którym nadano gzymsom bardziej dekoracyjne formy, a ich funkcja ochronna zeszła na drugi plan. W architekturze starożytnej, wysunięte przed lico muru dzieło sztuki stanowiło istotną rolę dekoracyjną świątyń czy budowli świeckich.
W dzisiejszych czasach najczęściej spotykane są gzymsy styropianowe. Opinia publiczna w większości nie bierze już pod uwagę pierwotnego przeznaczenia tego elementu ściany. Ich największą zaletą jest łatwy montaż, wysoka odporność na uszkodzenia oraz dość niska cena. Decydując się na tego typu gzyms, należy pamiętać jednak aby był wykonany z twardego materiału, odpornego na zmiany klimatyczne (np. wpływ niskiej/wysokiej temperatury). Mimo różnorodności stylów przy wyborze elementu, który będzie zdobił ściany budynku, warto pamiętać o roli ochronnej bo jednak wciąż ją pełni.
Rodzaje gzymsów elewacyjnych
Gzymsy elewacyjne to gzymsy zewnętrzne, które są montowane w koło budynku pod samym dachem bądź jego podbitką. Można umieścić je również na ścianie, ponad oknami, drzwiami czy pod parapetami. Te wymienione należą do najbardziej rozpowszechnionych ale istnieją także gzymsy z możliwością instalacji wewnątrz budynków.
Gzymsy elewacyjne zewnętrzne
Montuje się je na zewnętrznych partiach budowli:
Gzymsy elewacyjne Wieńczące
Najbardziej znany rodzaj gzymsu. Umieszcza się go pod samym dachem w miejscu połączenia ze ścianą. Zamyka od góry ścianę obiektu i tworzy ciekawy wygląd granicy elewacji. Można je również określać jako gzymsy główne i koronujące.
Gzymsy elewacyjne kordonowe
Spotykane również pod nazwą działowe i międzypiętrowe. Dzielące płaszczyznę ściany między kondygnacjami budynku podkreślają jego atrakcyjny wygląd. Decydując się na tego typu gzyms można wyraźnie podkreślić proporcje bądź podział domu. Można je wykończyć na wiele sposobów, a ograniczeniem jest tu jedynie zasobność portfela i wyobraźnia. Podzieloną elewacje dobrze będzie uwidocznić dodatkowymi kolorami, zdobieniami czy rzeźbieniami.
Gzymsy elewacyjne Okienne
Różnorodność dostępnych na rynku wzorów gzymsów zdobiących okna sprawi, że można im nadać indywidualny i szykowny wygląd. Można tu wyróżnić gzymsy nadokienne i gzymsy podokienne czy podparapetowe. W połączeniu z listwami umieszczonymi po bokach okna stworzy to niesamowity efekt, który przyciągnie wzork i wyróżni budynek. Sztukateria elewacyjna ozdabiająca okno, zamontowana z poczuciem gustu sprawi, że dom będzie prezentował się stylowo i elegancko.
Gzymsy Elewacyjne Portalowe
Inaczej gzymsy naddrzwiowe. Jak sama nazwa wskazuje, można je zamontować ponad otworem drzwiowym albo tuż nad samymi drzwiami. Efekt końcowy może być podobny co u gzymsów okiennych. Odpowiednio dobrana sztukateria pozwoli uzyskać elegancki wygląd.
Gzymsy elewacyjne cokołowe
Ten rodzaj gzymsu umieszcza się na dole budynku, w miejscu gdzie kończą się jego fundamenty a zaczyna ściana elewacji. Zastosowanie go pełni nie tylko funkcję dekoracyjną ale także zabezpiecza fundamenty np. przed spływającą wodą po ścianie obiektu budowlanego.
Gzymsy wewnętrzne
Warto wspomnieć, że występuje również rodzaj gzymsów, którymi można ozdobić budynek od wewnątrz. Do tego celu wykorzystywane są różnego rodzaju gzymsy ozdobne umieszczane przy oraz na suficie ale także np. nad kominkiem.
Sztukateria styropianowa jest obecnie bardzo dobrze rozbudowana, a producenci oferują gzymsy w różnych wzorach i rozmiarach. Wystarczy pomyśleć nad przeznaczeniem produktu w jaki chcemy się zaopatrzyć i znaleźć najbardziej odpowiadającą ofertę. Udekorowanie domu, zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz, sprawi satysfakcję przede wszystkim nam samym ale będzie również budzić zainteresowanie przechodniów czy odwiedzających nas gości.