Podwójną wolutą nazywamy element dekoracyjny, który stanowi podstawę porządku jońskiego. Esownica złożona jest z dwóch wolut na kształt litery “S”. Najczęściej jednej mniejszej i drugiej większej.
Historia woluty podwójnej
Esownica to ze względu na dwie woluty zwana jest również wolutą podwójną. Zazwyczaj umieszczana jest na wspornikach podtrzymujących np. gzymsy, balkony czy portale. Warto jednak pamiętać, że można spotkać ją na zwieńczeniach okien czy w attykach.
Słowo to pochodzi od łacińskiego voluta („zwój”). Sugerowano, że ornament został zainspirowany krzywizną rogów baranich lub być może wywodzi się z naturalnej spirali znalezionej w zalążku pospolitego gatunku koniczyny pochodzącej z Grecji. Wewnętrzna spirala, która zwija się jak muszla ślimaka, tzw. kanał, może być głęboko wyżłobiona, płaska, a nawet wypełniona okrągłym prętem i uzupełniona wąskimi żebrami. Środek spirali nazywany jest okiem spiralnym. Woluty pojawiają się wcześniej na kapitelach w architekturze egipskiej, gdzie wywodzą się z naturalnej formy otwartego kielicha lotosu.
Ta szczególna forma esownicy występuje na szczytach naw głównych bazylik, a w architekturze polskiej jest jednym z najczęściej występujących motywów grzebieni attyk renesansowych.